“Orwelland i rubni eseji” – nova knjiga Fatmira Alispahića

Drugi dio knjige, pod naslovom “Rubni eseji”, sastoji se od pet eseja, dva koja istražuju rubne prostore između stripa i književnosti (“Intermedijalnost u prozi Karima Zaimovića“), odnosno književnosti i kolumnistike (“Žanrovski status i poetičke osobenosti kolumnističkih tekstova bh. književnika“), i tri koja se bave bošnjačkom književnom baštinom (“Političke refleksije u bošnjačkoj književnosti austorugarskog perioda”, “Historijska trauma bošnjačkog romana“, “Bosanski duh u Bosni – šta je to?“).

Radovi su pisani u okviru Alispahićevog postdiplomskog studija na Filozofskom fakultetu u Sarajevu.

Svi radovi su objavljivani u naučnoj periodici, a rad o bošnjačkoj književnosti u austrougarskom periodu predstavljen je na Međunarodnom naučnom skupu “Bosna i Hercegovina u okviru Austro-ugarske”.

Direktor Opće biblioteke Tešanj Esmir Bašić smatra da je posebnost ove knjige u njenom miksmedijalnom izrazu, budući da naučni tekst prate raznovrsne ilustracije, posebno u “Orwellandu“, u kojem Orwellovu književnost možemo vidjeti i kroz naslovnice njegovih knjiga, film, teatar, strip, itd.

Knjiga ima 200 stranica i 190 raznovrsnih ilustracija. Otvaranje naučnog djela za višemedijalnu kreaciju najočitije je u vidu umjetničkih fotografija Emine Džambegović na kojima Muhamed Đony Džananović glumi Georgea Orwella i zasebnom fotografijom, sa insceniranom situacijom, otvara naredno poglavlje o svakom Orwellovom djelu.

Knjiga je štampana u skromnom tiražu, za potrebe gradskih i univerzitetskih biblioteka, a može se preuzeti u PDF formatu na web adresi Opće bibilioteke Tešanj.

U recenziji knjige Indira Kučuk Sorguč ocjenjuje d je Alispahić jedan od rubnih pisaca bosanske zbilje, pa time sve što uradi nosi rubni, alternativni identitet.

Tako i ova knjiga na trodimenzionalnom planu ostvaruje svoj rubni identitet: prvo, kroz predmet istraživanja, drugo, kroz uređivačke, intermedijalne inovativnosti, treće, kroz svoj statusnu, neinstitucionalnu, neovisnu, a time i rubnu poziciju u društvenoj i kulturnoj ovovremenosti.

U recenziji Mirzeta Ibrišimovića navodi se da knjiga Fatmira Alispahića samim naslovom referira na Orwellovu knjigu “U nutrini kita i drugi eseji“, u kojoj postoji jedan noseći i više manjih eseja.

Naslovni esej “Orwelland” prije svega ima informativnu vrijednost, jer je to prvi bosanski tekst koji nam daje cjelovit pregled stvaralaštva jednog od najvažnijih pisaca 20. stoljeća Georgea Orwella.

“Ako bi se tražila generalna karakteristika Alispahićevih eseja u ovoj knjizi, onda bi to bila usmjerenost na politički kontekst koji determinira književnu i kulturalnu zbilju, bilo da se radi o Orwellu, Ahmedu Muradbegoviću ili Maku Dizdaru. Izuzetak je esej o Karimu Zaimoviću, koji je u cjelosti razmatra teorijska pitanja intermedijalnosti, a na primjeru knjige priča Tajna džema od malina”, ističe između ostalog Ibrišimović.